Asırlık Antep fıstığı ağaçlardan birinin çevresi 4 metre 90 cm., diğerininkinin ise 4 metre 53 cm.

Gaziantep'te en az bin yıllık olduğu tahmin edilen iki fıstık ağacı bulundu. Asırlık ağaçların 'anıt ağaç' statüsüne alınması için çalışma başlatıldı

Gaziantep’te en az bin yaşında olduğu tahmin edilen 2 fıstık ağacı bulundu. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Gaziantep Şube Başkanı İmam Deliler, Antep fıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürü Selim Arpacı ve doğa gönüllüsü İlyas Suran ile Göbek köyü yakınlarında bulunan, Antep fıstığı ağaçlarını yerinde inceledi, ölçümler yaptı. Ağaçların topraktan bir metre yükseklikten gövdelerinin çevresi ölçüldü. Ağaçlardan birinin çevresinin 4 metre 90 santimetre, diğerinin çevresinin ise 4 metre 53 santimetre olduğu belirlendi.

TTKD Gaziantep Şube Başkanı İmam Deliler, dünyada iki önemli Antep fıstığı gen merkezi olduğunu, Gaziantep’in bu gen merkezlerinden birinin üzerinde bulunduğunu belirtti. Deliler, "ilimiz ve bölgemiz için çok önemli bir tarım ürünü olan Antep fıstığının yaşayan ataları sayılabilecek bu ağaçların anıt ağaç’ statüsüne alınarak korunması için çalışma başlatacağız" dedi.

Bir ağacın, anıt ağaç statüsüne alınması için bazı kriterlerin arandığını, Antep fıstığı ağaçlarının bu kriterlere sahip olduğunu ifade eden İmam Deliler, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Anıt ağacın doğal ortamda kendi halinde yaşayabilmesi ve kuşaklar arasında bir bağ sağlayacak kadar uzun ömre sahip olması gerekiyor. Diğer taraftan bir ağacın anıt ağaç sayılabilmesi için görsel bir güzelliğe sahip olması şartı da var. Ayrıca anıt ağacın yaş, çap ve boy itibariyle kendi türünün alışılmış ölçülerinin üzerinde boyutlara sahip olması ve bulunduğu yörenin kültüründe özel bir yerinin olması da gerekiyor. Bulduğumuz iki Antep fıstığı ağacı tüm bu koşullara sahip bulunuyor. Dolayısıyla bu ağaçların anıt ağaç statüsüne alınması ve korunması gerekiyor. Sahip çıkılmadığı takdirde bu ağaçlar yok olabilir."

İmam Deliler, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 6 maddesiyle anıtsal özelliğe sahip ağaçların taşınmaz tabiat varlığı kabul edildiğini vurgulayarak, taşınmaz tabiat varlıklarının korunmasının da yasal zorunluluk olduğunu kaydetti.

"Elbette bizim önceliğimiz bu ağaçların anıt ağaç statüsüne alınmasını sağlamak. Bu konuda ilgili kurum ve kuruluşları göreve çağırıyoruz" diyen İmam Deliler, TTKD Gaziantep Şubesi olarak bu ağaçların anıt ağaç ilan edilmesi için yürütülecek çalışmalara destek vermeye hazır olduklarını bildirdi.

İmam Deliler, anıt ağaçların saptanması, envanterlerinin hazırlanması ve korunmasından Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ile Milli Parklar Av ve Yaban Hayatı Genel Müdürlüğünün sorumlu olduğunu ifade ederek, bu genel müdürlüklerin yetkilileriyle en kısa sürede bir araya gelip yapmaları gereken çalışmalara ilişkin bilgi alacaklarını ifade etti.

Antep Fıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürü Selim Arpacı da açıklamasında, enstitülerine adını veren Antep fıstığının Gaziantep ve bölge illeri için büyük ekonomik öneme sahip bulunduğunu, bölgede yaşayan binlerce ailenin Antep fıstığı üreticiliğiyle geçimini sağladığını ifade etti.

Antep fıstığının ilk olarak 2 bin yıl önce Etiler döneminde Güneydoğu Anadolu’da kültüre alındığına belirten Arpacı, "bu bilgi bölgede yapılan arkeolojik kazılarda ulaşılan bulgulara dayanılarak elde edildi, ama görünce etkilendiğimiz bu ağaçlar, Antep fıstığı üreticiliği tarihine ilişkin benim bugüne kadar gördüğüm en eski canlı örnekler. Bu ağaçlara ilişkin biz nasıl bir çalışma yapabileceğimizi araştıracağız" diye konuştu. (aa)