Kuraklığa Çözüm Tuz Gölü Florasında
Bilim insanların çalışmalarına göre Tuz Gölü nde yetişen endemik bitkilerin genleriyle kuraklığa karşı olağanüstü dayanıklı türler yetiştirilebilir
Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Ekoloji ve Çevre Biyolojisi
Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Latif Kurt, Türkiye’nin dünyayı tehdit
eden kuraklığı Tuz Gölü Havzası’nda yetişen endemik bitkiler sayesinde
yenebileceğini söyledi. Kurt’a göre çare Tuz Gölü’ne özgü olağanüstü dayanıklı
bitkilerin genlerinin sebze ve meyvelere aktarılması.
‘Ihlara Vadisi ve
Çevresinde Doğa Eğitimi’ projesi kapsamında Tuz Gölü çevresinde tuzcul bitki
olarak tanımlanan halofitlerin uyumunu inceleyen Kurt’a göre Türkiye biyolojik
çeşitliliğin farkında değil:
“Avrupa kıtasında 11 bin bitki türü var.
Türkiye’de ise 12 bin. Bunlardan da sadece 500 kadarının isminin Türkçe olması,
biyolojik çeşitliliğimizin farkına varamayışımızın bir belgesi. Tuz Gölü de
biyolojik çeşitlilik bakımından çok özel ve önemli bir habitata sahip. Dünyanın
hiçbir yerinde bulunmayan birçok bitki ve hayvan türü Tuz Gölü ve çevresinde
barınıyor. Tuz Gölü kapalı bir havza olduğu için yağmur sularının kayalardan
çözdüğü tuzlar, sularını dışarıya veremeyen bu çanaksı kapalı havzalarda,
şiddetli buharlaşmanın da etkisiyle zaman içerisinde yüzeyde birikmeye
başlayarak tuzlu tava oluşmuştur. Bu ekstrem koşullarda cefakâr bitki türleri
yerleşmiştir. Özellikle Tuz Gölü’nün güney kesimlerinde, Eskil, Eşmekaya
tuzlaları tuza ve kuraklığa dayanıklı türlerin bir gen bankası niteliğinde.
Küresel ısınma nedeniyle bitki yetiştirmekte sorun yaşarsak, Tuz Gölü
Havzası’nda yetişen endemik bitkilerin genlerini sebze ve meyveye aktararak,
açığımızı kapatabiliriz.”
Dünyada pek çok tuzlu bölge var. Tuz Gölü’nün
özelliği sadece sodyumklorür değil, sülfat ve magnezyum gibi başka tuzları da
içermesi. Sadece Tuz Gölü’nde bilinen 20 endemik tür var. Bölgede biyolojik
çeşitliliğinin izlenmesi için önümüzdeki yıllarda bazı türlerin izlenmesi
projesini başlatılacak. (aa)